ТУМАННИНГ АСОСИЙ ИЖТИМОИЙ-ИҚТИСОДИЙ КЎРСАТКИЧЛАРИ
Асосий иқтисодий кўрсаткичлар
(2020 йилнинг январь-июнь ойларида)
|
Жами |
Аҳоли жон бошига |
|||
млрд. сўм |
2019 йилга |
минг сўм |
2019 йилга |
||
Саноат |
154,2 |
122,9 |
968,1 |
120,5 |
|
Истеъмол товарлари |
100,4 |
140,7 |
630,5 |
138,0 |
|
Асосий капиталга инвестициялар |
279,9 |
101,3 |
1757,1 |
99,2 |
|
Қурилиш ишлари |
226,5 |
103,5 |
1421,8 |
101,4 |
|
Чакана товар айланмаси |
188,9 |
95,9 |
1185,9 |
94,1 |
|
Хизматлар, жами |
138,2 |
94,3 |
867,7 |
92,5 |
|
|
|
|
|
|
|
Ташқи савдо айланмаси
(млн. АҚШ доллари)
|
Ташқи савдо айланмаси |
Экспорт |
Импорт |
Сальдо |
2020 йил январь-июнь ойларида |
20,1 |
9,8 |
10,3 |
-0,5 |
Оқдарё туманининг Самарқанд вилояти билан солиштирма асосий иқтисодий кўрсаткичлари
(январь-июнь ойларида)
|
Ҳажми млрд. сўм |
2019 йилга |
Туманнинг вилоятдаги улуши, %да |
Саноат маҳсулоти |
154,2 |
122,9 |
2,0 |
Истеъмол товарлари |
100,4 |
140,7 |
2,7 |
Асосий капиталга киритилган инвестициялар |
279,9 |
101,3 |
5,6 |
Қурилиш ишлари |
226,5 |
103,5 |
8,3 |
Юк айланмаси (млн. тн-км) |
20,6
|
110,1 |
3,5 |
Йўловчи айланмаси (млн.йўловчи-км) |
422,9
|
94,1 |
6,5 |
Чакана товар айланмаси |
188,9 |
95,9 |
2,5 |
Хизматлар, жами |
138,2 |
94,3 |
2,2 |
Ташқи савдо айланмаси |
20,1 |
78,4 |
3,0 |
Экспорт |
9,8 |
184,1 |
6,4 |
Импорт |
10,3 |
50,8 |
2,0 |
Асосий иқтисодий кўрсаткичларнинг таҳлили
|
2020 йил январь-июнь млрд. сўм |
||
Ўзбекистон Республикаси |
Самарқанд вилояти |
Оқдарё тумани |
|
Саноат |
166868,8 |
7551,3 |
154,2 |
ўсиш суръати, фоизда |
98,1 |
86,4 |
122,9 |
Истеъмол товарлари |
54639,2 |
4425,6 |
100,4 |
ўсиш суръати, фоизда |
101,1 |
87,0 |
140,7 |
Қишлоқ, ўрмон ва балиқ хўжалиги |
25228,5 |
3405,8 |
181,9 |
ўсиш суръати, фоизда |
103,9 |
102,3 |
102,3 |
Асосий капиталга инвестициялар |
84806,7 |
5041,1 |
279,9 |
ўсиш суръати, фоизда |
87,2 |
98,2 |
101,3 |
Қурилиш ишлари |
43017,1 |
2744,9 |
226,5 |
ўсиш суръати, фоизда |
107,3 |
101,4 |
103,5 |
Чакана товар айланмаси |
91 251,9 |
7 599,6 |
188,9 |
ўсиш суръати, фоизда |
100,7 |
100,6 |
95,9 |
Жами хизматлар |
190356,0 |
6207,1 |
138,2 |
ўсиш суръати, фоизда |
112,5 |
99,8 |
94,3 |
Экспорт, млн.АҚШ доллари |
6 285,4 |
151,5 |
9,8 |
ўсиш суръати, фоизда |
77,4 |
83,5 |
184,1 |
Импорт, млн. АҚШ доллари |
9 570,4 |
525,7 |
10,3 |
ўсиш суръати, фоизда |
85,0 |
83,0 |
50,8 |
Оқдарё тумани асосий иқтисодий кўрсаткичларида кичик бизнес улуши
(2020 йил январь-июнь ойларида,фоиз хисобида)
Саноат |
Қишлоқ, ўрмон ва балиқ хўжалиги |
Инвестиция |
Қурилиш ишлари |
Чакана товар айланмаси |
Жами хизматлар |
Экспорт |
Импорт |
100 |
95,5 |
74,8 |
100,0 |
98,3 |
98,2 |
100 |
96,0 |
САНОАТ
Дастлабки маълумотларга асосан жорий йилнинг январь-июнь ойларида Оқдарё туманида фаолият кўрсатаётган саноат корхоналари томонидан 154,2 млрд. сўмлик саноат маҳсулотлари ишлаб чиқарилишига эришилди ва ўтган йилнинг мос даврига нисбатан ўсиш суръати 122,9 % ни ташкил этди.
Ҳисобот йилида 100,4 млрд. сўмлик истеъмол товарлари ишлаб чиқарилиб, 2019 йил январь-июнга нисбатан 140,7 фоизни ташкил этди. Жумладан, 41,6 млрд. сўмлик озиқ-овқат маҳсулотлари ишлаб чиқарилиб умумий ҳажмга нисбатан 41,4 % ни ташкил қилиб, 58,9 млрд. сўмлик ноозиқ-овқат моллари (2019 йил январь-июнга нисбатан мос равишда 171,5 фоиз ва 124,9 фоиз) ишлаб чиқарилди ва умумий ҳажмга нисбатан 58,6 % ни ташкил қилди.
Саноат ишлаб чиқаришда кичик бизнеснинг ҳиссаси
Бугунги кунда кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик мамлакатимиз ички бозорини товар ва хизматлар билан таъминлашда, аҳоли бандлиги ва реал даромадларини оширишда, ресурсларни оқилона тақсимлаш ва улардан самарали фойдаланишда, ижтимоий гуруҳлар даромадларининг номутаносиблигини камайтиришда, иқтисодиётнинг турли тармоқлари ўртасидаги ўзаро алоқаларни яхшилашда катта аҳамиятга эга бўлиб, ислоҳотларни чуқурлаштиришнинг асосий катализатори ҳисобланади. Кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик субъектлари бозор конъюнктураси ўзгаришларига ҳам, истеъмолчи талаби ўзгаришларига ҳам тез мослашишга қодир бўлиб, истеъмол бозоридаги мувозанатни ушлаб туришда муҳим роль ўйнайди, шунингдек, рақобат муҳитининг шаклланишига хизмат қилади. Жорий йилнинг январь-июнь ойларида туманда 154,2 млрд. сўмлик саноат маҳсулоти ишлаб чиқарилиши амалга оширилган бўлиб, шундан 154,2 млрд. сўм ёки умумий ҳажмнинг 100,0 % ни кичик бизнес субъектлари томонидан ишлаб чиқарилган саноат маҳсулоти ташкил қилганлигини кўришимиз мумкин.
Январь-июнь ойларида Оқдарё туманида саноат маҳсулоти ишлаб чиқаришнинг таркиби (млрд. сўмда)
Давлат ва хусусий секторнинг ўзаро муносабати мамлакатдаги ижтимоий-иқтисодий барқарор вазиятни таъминлашда хусусий бизнеснинг манфаатдорлигини оширишда катта хизмат қилади. Ўз навбатида, мамлакатимизда давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштириш борасида олиб борилаётган ислоҳотлар натижаси ўлароқ Оқдарё туманида саноат маҳсулотлари ишлаб чиқариш ҳажмида нодавлат секторнинг улуши салмоқли эканлигини кўриш мумкин. Тармоқ корхоналари томонидан жорий йилнинг январь-июнь ойларида 154,2 млрд. сўмлик маҳсулотлар ишлаб чиқарилди ёки ўсиш суръати ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 122,9 % ни ташкил этди, шунинг билан бирга давлат секторида 0,2 млрд. сўмлик маҳсулот ишлаб чиқарилиб умумий ҳажмга нисбатан 0,1 % ташкил этса, нодавлат секторида 154,0 млрд. сўмлик маҳсулот ишлаб чиқарилиб, умумий ҳажмга нисбатан 99,9 % ташкил этди.
Ривожланган хорижий давлатлар тажрибаси шуни кўрсатадики, саноат мамлакатнинг ижтимоий-иқтисодий ривожланишида муҳим ўрин тутади.
Шу нуқтаи назардан келиб чиқиб Самарқанд вилоятининг шаҳар ва туманларида ишлаб чиқарилган саноат маҳсулоти ҳажмини шаҳар ҳамда туманларни вилоят кўрсаткичлари билан таққослаш орқали таҳлил қилиш, саноат маҳсулотини аҳоли жон бошига тўғри келадиган миқдори динамикасини кузатиб бориш, ҳудудлардаги устувор вазифаларни ва ўсиш нуқталарини белгилаш муҳим аҳамият касб этади. Ўз навбатида жорий йилнинг январь-июнь ойларида Оқдарё туманида саноат маҳсулоти ишлаб чиқарилиши 154,2 млрд.сўмни ташкил этиб, мазкур кўрсаткич Самарқанд вилоятининг жами саноат маҳсулоти ишлаб чиқарилишида 2,0 % ташкил этди. Туманда ишлаб чиқарилган саноат маҳсулоти ҳажми аҳоли жон бошига 968,1 минг. сўмни ёки ўтган йилнинг мос даврига нисбатан ўсиш суръати 120,5 % га етказилганлигини кузатишимиз мумкин. Шунингдек, туманда истеъмол товарлари ишлаб чиқарилиши 87,2 млрд. сўмни ташкил қилиб, Самарқанд вилоятининг жами истеъмол товарлари ишлаб чиқарилишида 2,0 % ташкил этди. Туманда ишлаб чиқарилган истеъмол товарлари аҳоли жон бошига 630,5 минг. сўмни ёки ўтган йилнинг мос даврига нисбатан ўсиш суръати 138,0 % га етказилганлигини кузатишимиз мумкин.
ХИЗМАТЛАР
Xизматлар соҳасини ривожлантириш ижтимоий йўналтирилган бозор иқтисодиётини шакллантиришнинг энг муҳим шартларидан бири ҳисобланади. Бугунги кунда мамлакатда олиб борилаётган бозор ислоҳотлари жамиятни ривожлантиришнинг энг муҳим ижтимоий-иқтисодий вазифаларини ҳал қилишда xизмат кўрсатиш соҳасининг ролини оширишга катта таъсир кўрсатади. Xизматларнинг хилма-хиллиги аҳолининг катта қисмини ҳаёт сифатини ва фаровонлигини яхшилаш имконини беради. Натижада, 2020 йил январь–июнь ойларида хизматлар ишлаб чиқариш ҳажми 138,2 млрд. сўмни ташкил этди. Ўсиш суръати ўтган йилнинг мос даврига нисбатан 94,3 % ни ташкил этди.
Иқтисодий фаолият турлари бўйича бозор хизматлари ишлаб чиқариш
(2020 йил январь-июнь ойлари учун)
|
Млн. сўм |
Ўсиш суръати, |
Жамига нисбатан % да |
|
|
|
|
Хизматлар – жами |
138226,2 |
94,3 |
100,0 |
шу жумладан асосий турлари бўйича: |
|
|
|
алоқа ва ахборотлаштириш хизматлари |
34,0 |
61,8 |
0,02 |
молиявий хизматлар |
0,0 |
0,0 |
0,0 |
транспорт хизматлари |
48712,8 |
97,8 |
35,2 |
шундан: автотранспорт хизматлари |
48384,1 |
98,4 |
35,0 |
яшаш ва овқатланиш хизматлари |
2103,0 |
65,9 |
1,5 |
савдо хизматлари |
55280,7 |
99,9 |
40,0 |
кўчмас мулк билан боғлиқ хизматлар |
3644,8 |
83,0 |
2,6 |
таълим соҳасидаги хизматлар |
3460,3 |
74,4 |
2,5 |
соғлиқни сақлаш соҳасидаги хизматлар |
2784,9 |
76,2 |
2,0 |
ижара хизматлари |
5717,1 |
83,1 |
4,1 |
компьютерлар ва маиший товарларни таъмирлаш бўйича хизматлар |
5128,6 |
87,0 |
3,7 |
шахсий хизматлар |
8195,9 |
85,5 |
5,9 |
меъморчилик, муҳандислик изланишлари, техник синовлар ва таҳлил соҳасидаги хизматлар |
180,1 |
82,2 |
0,1 |
бошқа хизматлар |
2984,0 |
99,1 |
2,2 |
Оқдарё туманида энг катта хизматлар ҳажми савдо хизматлари (55280,7 млн. сўм) ва транспорт хизматлари (48712,8 млн. сўм) га тўғри келади.
Энг кичик хизматлар ҳажми эса, алоқа ва ахборотлаштириш хизматлари (34,0 млн. сўм) ва меъморчилик соҳасидаги хизматлар (180,1 млн. сўм) га тўғри келади.
Оқдарё тумани бўйича юқори улуш савдо хизматлари (40,0 %) ва транспорт хизматлари (35,2 %) да қайд этилди.
Унча юқори бўлмаган улуш яшаш ва овқатланиш хизматлари (1,5 %), меъморчилик соҳасидаги хизматлар (0,1 %), алоқа ва ахборотлаштириш хизматлари (0,02 %) да қайд этилди.
Оқдарё туманида ўтган йилнинг мос даврига нисбатан алоқа ва ахборотлаштириш хизматлари (61,8 %), яшаш ва овқатланиш хизматлари (65,9 %) ва таълим соҳасидаги хизматлар (74,4 %) да пасайиш кузатилди.
КОРХОНАЛАР ВА ТАШКИЛОТЛАР ФАОЛИЯТИНИНГ УМУМИЙ ТАВСИФИ
Корхоналар ва ташкилотлар ягона давлат регистри маълумотларига кўра, Оқдарё туманида 2020 йилнинг 1 июль ҳолатига рўйхатга олинган юридик шахслар сони 3430 тани ташкил қилиб, шундан 1766 таси ёки 51,5 фоизи фаолият кўрсатмоқда.
Иқтисодий фаолият турлари бўйича рўйхатга олинган корхона ва ташкилотларнинг асосий қисми қишлоқ, ўрмон ва балиқ хўжалиги 2143 та (62,5 фоизи), савдода 375 та (10,9 фоизи), саноат 294 та (8,6 фоизи), қурилиш 144 та (4,2 фоизи), яшаш ва овқатланиш бўйича хизматлар 64 та (1,9 фоизи) ва бошқа соҳаларига тўғри келади.
2020 йилнинг 1 июль ҳолатига рўйхатга олинган ҳамда фаолият кўрсатаётган корхона ва ташкилотлар иқтисодий фаолият турлари бўйича тақсимланиши
|
Рўйхатга |
Фаолият |
||
бирлик |
якунга нисбатан фоизда |
бирлик |
якунга нисбатан фоизда |
|
|
|
|
|
|
Жами |
3430 |
100,0 |
1766 |
100,0 |
шу жумладан: |
|
|
|
|
қишлоқ, ўрмон ва балиқ хўжалиги |
2143 |
62,5 |
644 |
36,5 |
саноат |
294 |
8,6 |
250 |
14,2 |
қурилиш |
144 |
4,2 |
120 |
6,8 |
савдо |
375 |
10,9 |
330 |
18,7 |
ташиш ва сақлаш |
32 |
0,9 |
28 |
1,6 |
яшаш ва овқатланиш бўйича хизматлар |
64 |
1,9 |
51 |
2,9 |
ахборот ва алоқа |
26 |
0,8 |
23 |
1,3 |
соғлиқни сақлаш ва ижтимоий хизматлар кўрсатиш |
35 |
1,0 |
33 |
1,9 |
бошқа турдаги хизматлар кўрсатиш |
317 |
9,2 |
287 |
16,1 |
Рўйхатга олинган корхоналар умумий сонининг 95,1 фоизи нодавлат мулки шаклидаги корхоналар, шундан 9,8 фоизи хусусий корхоналар, 0,8 фоизи чет эл сармояси иштирокидаги корхоналар, 0,03 фоизи акциядорлик жамиятлари, 84,5 фоизи бошқа корхоналар улушига тўғри келди.
2020 йил январь-июнь ойларида жами 197 та янги корхона ва ташкилотлар рўйхатга олинган (шундан кичик бизнес субъектлари 169 та).
Иқтисодий фаолият турлари бўйича янги рўйхатга олинган корхона ва ташкилотларнинг 29,4 фоизи қишлоқ, ўрмон ва балиқ хўжалиги 26,4 фоизи савдо, 19,8 фоизи саноат ва 5,6 фоизи қурилиш соҳаларига тўғри келади. Ҳисобот даврида 27 та корхона ва ташкилотлар фаолияти тугатилган.
Кичик тадбиркорлик субъектлари
(деҳқон ва фермер хўжаликларисиз)
2020 йилнинг 1 июль ҳолатига рўйхатга олинган кичик бизнес субъектлари сони 1215 тани ташкил этиб, шундан 1043 таси фаолият юритмоқда. Шунингдек, 2020 йил январь-июнь ойларида янги ташкил этилган кичик бизнес субъектлари сони 169 тани ташкил этади. Ўз навбатида, фаолиятини тугатган кичик бизнес субъектлари сони 27 тани (жамига нисбатан 7,4 фоиз) ташкил этмоқда.
Иқтисодий фаолият турлари бўйича рўйхатга олинган кичик тадбиркорлик субъектларининг асосий қисми савдо 375 та (30,9 фоизи), саноат 294 та (24,2 фоизи), қурилиш 144 та (11,9 фоизи) ҳамда яшаш ва овқатланиш бўйича хизматлар 63 та (5,2 фоизи) соҳаларига тўғри келади.
2020 йилнинг 1 июль ҳолатига рўйхатга олинган ҳамда фаолият кўрсатаётган кичик тадбиркорлик субъектлари иқтисодий фаолият турлари бўйича сони
(деҳқон ва фермер хўжаликларисиз)
|
Рўйхатга |
Фаолият |
||
бирлик |
якунга нисбатан фоизда |
бирлик |
якунга нисбатан фоизда |
|
Жами |
1215 |
100,0 |
1043 |
100,0 |
шу жумладан: |
|
|
|
|
қишлоқ, ўрмон ва балиқ хўжалиги |
176 |
14,5 |
156 |
15,0 |
саноат |
294 |
24,2 |
250 |
24,0 |
қурилиш |
144 |
11,9 |
120 |
11,5 |
савдо |
375 |
30,9 |
330 |
31,6 |
ташиш ва сақлаш |
32 |
2,6 |
28 |
2,7 |
яшаш ва овқатланиш бўйича хизматлар |
63 |
5,2 |
50 |
4,8 |
ахборот ва алоқа |
26 |
2,1 |
23 |
2,2 |
соғлиқни сақлаш ва ижтимоий хизматлар кўрсатиш |
30 |
2,5 |
28 |
2,7 |
бошқа турдаги хизматлар кўрсатиш |
75 |
6,1 |
58 |
5,5 |
Хорижий инвестициялар ва сармоялар иштирокидаги корхоналар
Корхоналар ва ташкилотлар ягона давлат регистри маълумотларига кўра, Самарқанд вилоятида 2020 йилнинг 1 июль ҳолатига рўйхатга олинган чет эл инвестицияси киритилган корхоналар сони 561 тани ташкил қилиб, Оқдарё туманида 27 тани, шундан, фаолият кўрсатаётган 26 та, янги ташкил этилгани 1 та.
Оилавий корхоналар тўғрисида маълумот
2020 йилнинг 1 июль ҳолатига Оқдарё туманида жами 198 та оилавий корхона рўйхатдан ўтган бўлиб, ўтган йилга нисбатан 80 тага кўпайганлиги кузатилган, фаолият кўрсатаётганлари эса 166 тани ташкил этади.
Оқдарё туманида рўйхатдан ўтган оилавий корхоналарнинг Самарқанд вилоятида тутган улуши 3,4 фоизга тенг.
ИНВЕСТИЦИЯЛАР ВА ҚУРИЛИШ
|
Рўйхатга олинган |
Фаолият кўрсатаётган |
||
01.07.2019 |
01.07.2020 |
01.07.2019 |
01.07.2020 |
|
Самарқанд вилояти |
3797 |
5792 |
3637 |
5440 |
Оқдарё |
118 |
198 |
103 |
166 |
Вилоятдаги улуши,% |
3,1 |
3,4 |
2,8 |
3,0 |
2020 йилнинг январь–июн ойларида асосий капиталга киритилган инвестицияларнинг умумий ҳажми 279,9 млрд. сўмни ёки 2019йилнинг мос даврига нисбатан ўсиш суръати 101,3 фоизни ташкил қилди.
Жорий даврда ўзлаштирилган инвестицияларнинг молиялаштириш манбалари асосан корхоналарнинг ўз маблағлари (жами инвестициялар ҳажмига нисбатан 32,3%), тижорат банклари кредитлари (8,9 %) ҳисобига тўғри келди.
2020 йилнинг январь–июнь ойларида асосий капиталга ўзлаштирилган тўғридан-тўғри хорижий инвестиция ва кредитлар ҳажми 33,6 млрд. сўм ўзлаштирилди ва Самарқанд вилоятидаги улуши 2,4 фоизни ташкил қилди.
Оқдарё тумани бўйича асосий капиталга ўзлаштирилган хорижий инвестиция ва кредитлар ҳажми
( млн. сўм)
|
Жами хорижий инвестициялар ва кредитлар |
шу жумладан: |
||
хукумат кафолати остидаги |
тўғридан-тўғри |
бошқалар |
||
|
|
|
|
|
Жами хорижий инвестициялар ва кредитлар |
33670,3 |
213,7 |
33456,6 |
- |
Шу жумладан: |
|
|
|
|
Жами хорижий инвестициялар |
- |
- |
- |
- |
Жами хорижий кредитлар |
33670,3 |
213,7 |
32456,6 |
- |
Ижтимоий соҳа объектларини қуриш
Туманда уй-жой қурилишига жами 30,9 млрд. сўмлик инвестициялар ўзлаштирилди. Жами инвестициялар ҳажмидаги улуши 0,6 фоизини ташкил қилди.
Янги қурилиш ва реконструкция ҳисобидан фойдаланишга топширилган турар–жой ва ижтимоий соҳа объектлари
|
Барча манбалар ҳисобидан |
|||
фойдаланишга топширилди |
2019 йилга нисбатан фоизда |
|||
Жами |
ш: ж қишлоқ жойларда |
жами |
ш: ж қишлоқ жойларда |
|
|
|
|
|
|
Уй–жой, умумий майдони, минг.кв.м |
31,1 |
31,1 |
79,5 |
85,2 |
ундан: |
31,1 |
31,1 |
79,5 |
85,2 |
якка тартибдаги уй–жойлар |
- |
- |
- |
- |
Касалхоналар, ётоқ ўрни |
- |
- |
- |
- |
Умумий таълим ва махсус мактаблар, ўқувчилар ўрни |
- |
- |
- |
- |
Сув тармоқлари, км |
2,1 |
2,1 |
33,3 |
33,3 |
Газ тармоқлари, км |
-- |
- |
- |
- |
Оқдарё туманида 2020 йилнинг январь-июнь ойларида умумий майдони 31,1 минг кв.м. бўлган 206 та (2019 йил январь-июнига нисбатан 79,5 фоиз) уй-жой фойдаланишга топширилди.
Қурилиш фаолияти
2020 йилнинг январь-июнь ойларида 226,5 млрд. сўмлик қурилиш ишлари бажарилиб, ўсиш суръати 2019 йилнинг январь–июнига нисбатан 103,5 фоизни ташкил этди.
2019 йил январь-июнь ойларида фаолият турлари бўйича қурилиш ишлари, (жамига нисбатан фоизда) 2020 йил
ИСТЕЪМОЛ БОЗОРИ ВА ТАШҚИ ИҚТИСОДИЙ АЛОҚАЛАР
2020 йилнинг январь–июнь ойларида чакана савдо товар айланмаси 188,9 млрд. сўмни ёки 2019 йилнинг шу даврига нисбатан 95,9 % ни ташкил қилди.
Йирик корхоналарнинг чакана савдо товар айланмаси (умумий овқатланишни қўшган ҳолда) 3,3 млрд. сўмни ташкил қилди ва умумий чакана савдо товар айланмасидаги улуши 1,7 % ни ташкил қилди.
Кичик корхона ва микрофирмаларнинг товар айланмаси 45,3 млрд. сўмга етди, умумий чакана савдо товар айланмасидаги улуши эса 24,0 % ни ташкил қилди.
Умумий товар айланмаси ҳажмининг 140,3 млрд. сўми якка тартибдаги тадбиркорлар ва жисмоний шахсларнинг ҳисобига тўғри келди. Ушбу секторнинг жами чакана савдо товар айланмаси ҳажмидаги улуши 74,3 % га тенг бўлди.
Чакана савдо товар айланмаси (овқатланишни қўшган ҳолда)таркиби, фоизда
(2020 йилнинг январь–июнь ҳолатига)
Оқдарё туманида ташқи савдонинг 51,3 фоизини импорт ташкил қилди. Импорт январь-июнь ойларида 10,3 млн долларга тенг бўлди.
Ташқи савдо айланмаси
(млн. АҚШ доллари)
|
Ташқи савдо айланмаси |
Экспорт |
Импорт |
Сальдо |
|
|
|
|
|
2020 йил январь-июн ойларида |
20,1 |
9,8 |
10,3 |
-0,5 |
Оқдарё тумани ташқи савдо айланмаси 2020 йилнинг январь–июнида 20,1 млн. АҚШ долларни, жумладан экспорт 9,8 млн. АҚШ долларни, импорт 10,3 млн. АҚШ долларни, шунингдек ташқи савдо сальдоси -0,5 млн. АҚШ долларни ташкил этди.
Ташқи савдо айланмасида юқори улушга эга бўлган давлатлар
(2020 йил январь-июнь)
|
|
(минг АҚШ доллари) |
||||
Давлат номи |
Ташқи савдо айланмаси |
Экспорт |
Импорт |
Ташқи савдо айланмаси улуши, % |
||
|
|
|
|
|
||
Хитой |
2 195,7 |
428,1 |
1 767,6 |
19,9 |
||
Миср |
2 187,9 |
2 187,9 |
- |
19,9 |
||
Туркия |
1 390,8 |
899,7 |
491,1 |
12,6 |
||
Корея Республикаси |
1 294,9 |
- |
1 294,9 |
11,7 |
||
Озарбайжон |
701,7 |
701,7 |
- |
6,4 |
||
Россия Федерацияси |
501,0 |
494,6 |
6,4 |
4,5 |
||
Ироқ |
454,9 |
454,9 |
- |
4,1 |
||
Грузия |
426,8 |
404,2 |
22,6 |
3,9 |
||
Туркманистон |
389,4 |
165,8 |
223,5 |
3,5 |
||
Ироқ |
301,8 |
156,2 |
145,6 |
2,7 |
||
Тожикистон |
182,1 |
154,3 |
27,8 |
1,7 |
||
Ҳиндистон |
166,2 |
- |
166,2 |
1,5 |
||
Козоғистон |
145,0 |
136,6 |
8,4 |
1,3 |
||
Сурия |
120,3 |
120,3 |
- |
1,1 |
||
Латвия |
104,4 |
- |
104,4 |
0,9 |
||
Венгрия |
75,2 |
- |
75,2 |
0,7 |
||
Голландия |
68,6 |
68,6 |
- |
0,6 |
||
БАА |
62,0 |
62,0 |
- |
0,6 |
||
ҚИШЛОҚ, ЎРМОН ВА БАЛИҚ ХЎЖАЛИГИ
2020 январь-июнь ойларида ишлаб чиқарилган қишлоқ хўжалиги маҳсулотларининг хўжаликлар тоифалари бўйича тақсимланиши
Қишлоқ, ўрмон ва балиқ хўжалиги соҳасининг асосий кўрсаткичлари
|
млрд. сўм |
ўсиш суръати, |
|
2019 й. |
2020 й. |
||
Қишлоқ, ўрмон ва балиқ хўжалиги соҳасида ишлаб чиқариш ҳажми |
544,0 |
583,7 |
93,7 |
Қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари ишлаб чиқариш ҳажми |
523,7 |
560,3 |
93,3 |
шу жумладан: |
|
|
|
фермер хўжаликлари |
192,9 |
176,1 |
80,5 |
деҳқон (шахсий ёрдамчи) хўжаликлари |
319,4 |
372,7 |
100,9 |
қ/х-ги фаолиятини амалга оширувчи ташкилотлар |
11,4 |
11,5 |
98,5 |
Деҳқончилик маҳсулотлари ишлаб чиқариш ҳажми -жами |
270,9 |
259,2 |
84,4 |
шу жумладан: |
|
|
|
фермер хўжаликлари |
165,9 |
146,1 |
76,3 |
деҳқон (шахсий ёрдамчи) хўжаликлари |
102,4 |
109,7 |
97,0 |
қ/х-ги фаолиятини амалга оширувчи ташкилотлар |
2,6 |
3,4 |
103,0 |
Чорвачилик маҳсулотлари ишлаб чиқариш ҳажми-жами |
252,7 |
301,1 |
102,9 |
шу жумладан: |
|
|
|
фермер хўжаликлари |
27,0 |
30,0 |
106,2 |
деҳқон (шахсий ёрдамчи) хўжаликлари |
217,0 |
263,0 |
102,7 |
қ/х-ги фаолиятини амалга оширувчи ташкилотлар |
8,7 |
8,1 |
97,1 |
Ўрмон хўжалигида ишлаб чиқарилган маҳсулот (хизмат)лар ҳажми |
19,3 |
21,7 |
101,6 |
Балиқ хўжалигида ишлаб чиқарилган маҳсулот (хизмат)лар ҳажми |
0,4 |
0,5 |
124,3 |
Январь-июнда деҳқончилик маҳсулотлари ишлаб чиқариш
|
тонна |
ўсиш суръати, % |
|
2019 й. |
2020 й. |
||
Сабзавотлар – жами |
20494 |
14945 |
72,9 |
шу жумладан: |
|
|
|
фермер хўжаликлари |
10229,5 |
4383 |
42,8 |
деҳқон (шахсий ёрдамчи) хўжаликлари |
10228,5 |
10524,6 |
102,9 |
қ/х-ги фаолиятини амалга оширувчи ташкилотлар |
36 |
37 |
102,8 |
Чорвачилик. 2020 йилнинг 1 июль ҳолатига ўтган йилнинг шу даврига нисбатан йирик шохли қорамоллар 101,8 фоизга (жами 75140 бошни ташкил қилди), шу жумладан сигирлар 101,6 фоизга (29624 бош), қўй ва эчкилар 103,2 фоизга (34721 бош) ўсди.
1 апрель ҳолатига чорва моллари ва паррандалар бош сони
|
бош |
ўсиш суръати, |
|
2019 й. |
2020 й. |
||
|
|
|
|
Йирик шохли қорамоллар |
73827 |
75140 |
101,8 |
шу жумладан: |
|
|
|
фермер хўжаликлари |
7469 |
8496 |
113,8 |
деҳқон (аҳолининг шахсий ёрдамчи) хўжаликлари |
66291 |
66514 |
100,3 |
қишлоқ хўжалиги фаолиятини амалга оширувчи ташкилотлар |
67 |
130 |
194,0 |
Улардан сигирлар |
29157 |
29624 |
101,6 |
шу жумладан: |
|
|
|
фермер хўжаликлари |
3294 |
3627 |
110,1 |
деҳқон (аҳолининг шахсий ёрдамчи) хўжаликлари |
25845 |
25968 |
100,5 |
қишлоқ хўжалиги фаолиятини амалга оширувчи ташкилотлар |
18 |
29 |
161,1 |
Қўй ва эчкилар |
33648 |
34721 |
103,2 |
шу жумладан: |
|
|
|
фермер хўжаликлари |
3610 |
3135 |
86,8 |
деҳқон (аҳолининг шахсий ёрдамчи) хўжаликлари |
30018 |
31464 |
104,8 |
қишлоқ хўжалиги фаолиятини амалга оширувчи ташкилотлар |
20 |
122 |
610,0 |
Отлар |
1679 |
1651 |
98,3 |
шу жумладан: |
|
|
|
фермер хўжаликлари |
213 |
167 |
78,4 |
деҳқон (аҳолининг шахсий ёрдамчи) хўжаликлари |
1462 |
1462 |
100,0 |
қишлоқ хўжалиги фаолиятини амалга оширувчи ташкилотлар |
4 |
22 |
550,0 |
Паррандалар |
387485 |
327752 |
84,6 |
шу жумладан: |
|
|
|
фермер хўжаликлари |
77225 |
31 255 |
40,5 |
деҳқон (аҳолининг шахсий ёрдамчи) хўжаликлари |
252672 |
282372 |
111,8 |
қишлоқ хўжалиги фаолиятини амалга оширувчи ташкилотлар |
57588 |
14125 |
24,5 |
Деҳқон (аҳолининг шахсий ёрдамчи) хўжаликларида йирик шохли қорамолларнинг улуши 88,5 фоизни, фермер хўжаликларида эса 11,3 фоизни, шу жумладан, сигирлар мос равишда 87,7 ва 12,2 фоизни, қўй ва эчкилар 90,6 ва 9,0 фоизни, отлар 88,6 ва 10,1 фоизни, паррандалар 86,2 ва 9,5 фоизни ташкил этди.
2020 йилнинг январь-июнда барча тоифадаги хўжаликларда тирик вазн ҳисобида 6184 тонна гўшт (2019 йилнинг январь-июнга нисбатан 2,3 фоизга кўп), 29839 тонна сут (3,4 фоизга кўп), 10229 минг дона тухум (6,3 фоизга кам) ишлаб чиқарилди.
Январь-июн ойларида ишлаб чиқарилган чорвачилик маҳсулотлари
|
2019 й. |
2020 й. |
ўсиш суръати,% |
|
|
|
|
Гўшт (тирик вазнда), тонна |
6046 |
6184 |
102,3 |
шужумладан: |
|
|
|
фермер хўжаликлари |
249,8 |
251,3 |
100,6 |
деҳқон (аҳолининг шахсий ёрдамчи) хўжаликлари |
5388,8 |
5525,1 |
102,5 |
қишлоқ хўжалиги фаолиятини амалга оширувчи ташкилотлар |
407,1 |
407,1 |
100,0 |
Сут, тонна |
28847 |
29839 |
103,4 |
шужумладан: |
|
|
|
фермер хўжаликлари |
5804,5 |
5975,4 |
102,9 |
деҳқон (аҳолининг шахсий ёрдамчи) хўжаликлари |
23038,8 |
23859,8 |
103,6 |
қишлоқ хўжалиги фаолиятини амалга оширувчи ташкилотлар |
3,7 |
3,9 |
105,4 |
Тухум, минг дона |
10920 |
10229 |
93,7 |
шужумладан: |
|
|
|
фермер хўжаликлари |
536 |
414,8 |
77,4 |
деҳқон (аҳолининг шахсий ёрдамчи) хўжаликлари |
7750,7 |
7780,7 |
100,4 |
қишлоқ хўжалиги фаолиятини амалга оширувчи ташкилотлар |
2633,6 |
2033,7 |
77,2 |
Фермер хўжаликлари. 2020 йилнинг январь-июнда фермер хўжаликлари томонидан ишлаб чиқарилган қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари ҳажми 176,1 млрд. сўмни ташкил қилди. 2020 йилнинг 1 июль ҳолатига фермер хўжаликларида 8496 бош йирик шохли қорамол, шу жумладан 3627 бош сигир, 3135 бош қўй ва эчкилар, 167 бош от, 31255 бош паррандалар мавжуд.
ДЕМОГРАФИЯ ВА МЕҲНАТ БОЗОРИ
Дастлабки маълумотларга кўра, 2020 йилнинг 1 июль ҳолатига Оқдарё тумани доимий аҳоли сони 160,0 минг кишини ташкил қилди ва йил бошидан 1,3 минг кишига ёки 1,7 фоизга кўпайди.
Доимий аҳоли сони
(2020 йилнинг 1июль ҳолатига, минг.киши)
|
Жами аҳоли сони |
шу жумладан: |
|
эркаклар |
аёллар |
||
Самарқанд вилояти |
3910,8 |
1966,8 |
1944,0 |
Оқдарё |
160,0 |
80,6 |
79,4 |
Шунингдек, 2020 йилнинг 1 июль ҳолатига Оқдарё туманида 49,6% аёллар ва 50,4% эркаклар ташкил этган. Демак, Оқдарё туманида эркаклар сони аёллар сонига нисбатан кўпроқ эканлигини кузатишимиз мумкин.
Январь-марть ойларида аҳолининг табиий ҳаракати
|
киши |
ҳар 1000 аҳолига, нисбатан |
|||
2019 й. |
2020 й. |
ўсиш, |
2019 й. |
2020 й.1) |
|
Туғилганлар |
1 918 |
1 865 |
-53 |
24,8 |
23,5 |
Ўлганлар |
302 |
303 |
1 |
3,9 |
3,8 |
Табиий ўсиш |
1 616 |
1 562 |
-54 |
21,0 |
20,0 |
Никоҳлар |
583 |
250 |
-333 |
6,1 |
3,2 |
Ажралишлар |
68 |
39 |
-29 |
0,9 |
0,5 |
Туғилиш даражаси. 2020 йилнинг январь-июнь ҳолатига Оқдарё туманида туғилганлар сони 1865 кишини ташкил қилди ва 2019 йилнинг шу даврига (1918 киши) нисбатан 53 тага камайди. Туғилиш коэффициенти мос равишда 23,5 промиллени ташкил қилди ва 2019 йилнинг шу даврига (24,8 промилле) нисбатан 1,3 промиллега кўпайди.
Туғилиш даражасининг Оқдарё туманида (24,8 дан 23,5 промилле)га кўпайганлиги кузатилди.
Ўлим даражаси. 2020 йилнинг январь-июнь ҳолатига Оқдарё туманида ўлганлар сони 303 кишини ташкил қилди ва 2019 йилнинг шу даврига (302 киши) нисбатан минус 1 тага ўлимлар сони кўпайди. Мос равишда ўлим коэффициенти 3,8 промиллени ташкил қилди (2019 йил январь-июнда 3,9 промилле).
Табиий ўсиш. Юқоридаги жадвалдан шуни кузатишимиз мумкинки, 2020 йилнинг январь-июнь ҳолатига Оқдарё туманида 1562 кишини ташкил қилди ва 2019 йилнинг шу даврига (1616 киши) нисбатан кўпайганини кузатишимиз мумкин.
Никоҳлар ва ажралишлар. 2020 йилнинг январь-июнда ФҲДЁ органларида 250 та никоҳлар ва 39 та ажралишлар рўйхатга олинди. Минг аҳолига нисбатан 3,2 га никоҳ (2019 йилнинг тегишли даврида 6,1 га) ва 0,5 га ажралишлар (2018 йилнинг тегишли даврида 0,9 га) тўғри келади.
Миграция. Дастлабки маълумотларга кўра, 2020 йилнинг январь-июнь ойларида Оқдарё тумани бўйича кўчиб келганлар сони 63 кишини, шу давр мобайнида кўчиб кетганлар сони эса 315 кишини ташкил қилди. Миграция қолдиғи минус 252 кишига (2019 йилнинг шу даврида минкс 217 киши) тенг бўлди.
Оқдарё туманининг ижтимоий кўрсаткичлари
(1 июль ҳолатига)
|
Сони |
Коэффициенти, |
||
2019 йил |
2020 йил |
2019 йил |
2020 йил |
|
Доимий аҳоли сони, (минг киши) |
156,2 |
160,0 |
х |
х |
Аҳолининг табиий ўсиши (киши) |
1 616 |
1 562 |
21 |
20 |
Туғилганлар (киши) |
1 918 |
1 865 |
24,8 |
23,5 |
Вафот этганлар (киши) |
302 |
303 |
3,9 |
3,8 |
Тузилган никоҳлар (киши) |
457 |
250 |
6,1 |
3,2 |
Никоҳдан ажралишлар (киши) |
68 |
39 |
0,9 |
0,5 |
Кўчиб келганлар (киши) |
56 |
63 |
0,7 |
0,8 |
Кўчиб кетганлар (киши) |
273 |
315 |
3,5 |
4,0 |
Ўртача ойлик иш ҳақи. 2020 йил январь-июн ойларида Самарқанд вилоятида ўртача ойлик номинал ҳисобланган иш ҳақи 2043,5 минг сўмни ташкил этди.
Бунда иш ҳақига устама, мукофот, рағбатлантириш хусусиятига эга тўловлар, компенсация ва ишланмаган вақт учун ҳақ каби тўловлар киритилган, шунингдек унинг таркибида жисмоний шахслар даромад солиғи, ижтимоий суғурта ва касаба уюшмасига тўловлар ҳам мавжуд.
2020 йил январь-июн ойларида Самарқанд вилоятида ўртача ойлик иш ҳақининг энг юқори миқдори Самарқанд шаҳрида 2495,2 минг сўмни (122,1 %), Жомбой туманида 2318,8 минг сўмни (113,5 %) кузатилди.
2020 йил январь-июн ойларида Самарқанд вилоятининг шаҳар ва туманлари бўйича ўртача ойлик номинал ҳисобланган иш ҳақи 2019 йилнинг мос даврига нисбатан 117,6 фоизга ошгани ҳолда, ўртача ойлик иш ҳақининг энг юқори суръатлари Самарқанд шаҳарда 123,6 фоиз, Қўшработ туманида 119.7 фоиз, Нуробот туманида 119.3 фоиз, Самарқанд туманида 118,9 фоиз, Пастдарғом туманида 118,9 фоиз ва Нарпай туманида 118,7 фоизга ўсгани кузатилди